France Soir: In Italië stierf slechts 2,9% van de Coviddoden echt aan Covid

Datum gesignaleerd

Link naar de gewraakte bron

Maatschappelijke/inhoudelijke context

Omdat in de toenemende weerstand tegen de maatregelen vaak wanhopige claims worden gedaan, is waakzaamheid geboden bij ‘doorbraken’ in het nieuws. Zo is er weliswaar groeiend bewijs dat vrijwel alle maatregelen in volksgezondheidsperspectief nauwelijks effectief zijn (anderhalve meterregel), ineffectief (handen stuk wassen, lockdowns) of contra-effectief (coronapas, Covid-vaccinaties) of dat op langere termijn zullen blijken maar dat dient geschraagd door wetenschappelijk onderzoek. Kul-argumenten verzwakken de positie van een standpunt. Vooral standpunten die tegen de maatregelen pleiten hebben hieronder te lijden.

Citaat en/of screenshot gewraakte passage

(Vertaald uit het Frans:) Volgens het laatste rapport van het Italiaanse Hoger Instituut voor Gezondheid (ISS) is slechts 2,9% van de 130.468 sterfgevallen die officieel zijn toegeschreven aan Covid-19 sinds februari 2020 daadwerkelijk te wijten aan de ziekte.

Logische inconsistenties en/of feitelijke onjuistheden

Dit is met geen mogelijkheid in lijn te brengen met de bekende statistieken van overige landen noch met die van onze oversterfte, die anders geen verklaring zou hebben. Hier een bericht van CBS over 2020.
[edit: dit vraagt dus nader onderzoek omdat het afwijkt van bekende en tot nog toe geaccepteerde statistieken.]

Argumentatief ligt voor de hand dat het bestaan van andere doodsoorzaken geen reden hoeft te zijn om een als meest waarschijnlijk beoordeelde doodsoorzaak te negeren.

Broncontrole

De Italiaanse PDF waarnaar in het artikel wordt verwezen is inderdaad afkomstig van de website van het ISS. De genoemde percentages zijn ondanks de taalbarrière snel te herkennen. Het kost niet heel erg veel moeite om op de ISS-website ook een verhelderende repliek te vinden op de uitleg van France Soir, hier vertaald samengevat:

Met betrekking tot misjnterpretatie in diverse media over gerapporteerde kenmerken van patiënten die positief stierven aan SARS-CoV-2 in Italië melden wij het volgende:

• In het rapport staat niet dat slechts 2,9% van de aan Covid-19 toegeschreven sterfgevallen te wijten is aan het virus. Het percentage van 2,9%, ook eerder al gerapporteerd, verwijst naar het percentage Covid-patiënten dat positief getest stierf zonder comorbiditeiten, die een significante risicofactor zijn.
• Uit overlijdensakten blijkt dat COVID-19 de direct verantwoordelijke doodsoorzaak is bij 89% van de sterfgevallen van mensen die positief zijn voor de SARS-CoV-2-test
• Bij de oudere bevolking zijn chronische ziekten heel gewoon. Een recent Istat-rapport geeft aan dat slechts 15% van de oudere bevolking geen chronische ziekte heeft en dat ongeveer 52% er drie of meer heeft.
• Het oplopen van een infectie zoals SARS-CoV-2 vertaalt zich in een verhoogd risico op complicaties van comorbiditeien en daardoor overlijden. De meest vertegenwoordigde  comorbiditeien zijn hypertensie, diabetes type 2 en dementie, zeer frequente pathologieën in de bevolking.

Motivering oordeel

TL&DR: Uit het bestaan van alternatieve doodsoorzaken mag niet worden geconcludeerd dat een eerder aangewezen doodsoorzaak onjuist is.

Sterfgevallen waarbij meerdere pathologieën in het spel zijn, wat met name bij ouderen vaak het geval is, zijn moeilijk toe te wijzen aan één enkele doodsoorzaak. Een ziekte kan al jaren min of meer stabiel zijn en door een infectie (met andere oorsprong) oplaaien. Voor een arts is dat (desgevraagd, n=1) niet goed te beoordelen en die kiest dan maar wat hem/haar toepasselijk lijkt. Betreffende arts illustreerde de situatie van de dokter treffend met de uitroep “Ja wat wil je, ze was 94…!” Volstrekt begrijpelijk, zonder obducties is het bovendien niet mogelijk om met zekerheid vast te stellen of er een dominante doodsoorzaak is en zo ja, welke.

De repliek van ISS is gebaseerd op overlijdensakten, niet op obducties van een representatieve steekproef onder de overledenen. Deze gang van zaken was in minder hectische tijden acceptabel. Nu samenlevingen geweld wordt aangedaan ligt dat anders, oordelen wij na overleg met andere onafhankelijke feitencheckers. Er zijn signalen dat bij twijfel vaak voor Covid werd gekozen, al was het maar om de vaccinatiebereidheidte verhogen.

Daarnaast wordt uitgegaan van positief getesten. Of men door verzwakking vanwege een comorbiditeit Covid heeft opgelopen is niet op te maken uit een PCR-test. In dat geval zou de oorzaak-gevolgrelatie andersom liggen. De combinatie van ziekten is fataal; het denken in 1 unieke doodsoorzaak per sterfgeval is comfortabel voor statistieken en nabestaanden maar doet geen recht aan situaties waarbij plotselinge infecties en chronische ziekten een rol spelen. Een weging zou voor de statistiek een beter beeld geven: Als bij twee comorbiditeiten + covid er 33% aan elk werd toegewezen, zou dat een reëler beeld geven van het aantal Covid-patiënten.

Het verweer van ISS dat 52% van de ouderen nu eenmaal 3 of meer comorbiditeiten heeft en dankzij medicatie nog in leven is, doet afbreuk aan de ernst van Covid. De andere ziekten worden doelmatig behandeld terwijl bij Covid geen werkzaam veronderstelde medicatie mag worden ingezet. In zo’n ongelijk strijdveld is het moeilijk arbitreren. Diabetes is misschien wel net zo dodelijk als Covid (of veel dodelijker) maar Covid moet en zal uitsluitend met een vaccin bestreden worden: Dat is ziektebestrijding met één hand op de rug.

In de toelichting van ISS worden hypertensie, diabetes type 2 en dementie genoemd als belangrijkste comortaliteiten. In Nederland wordt vaak het BMI genoemd, in Italië ligt dat misschien gevoeliger of men is er minder dik, al wijst hypertensie en diabetes toch wel in die richting. Wat is dan de doodsoorzaak: Covid, diabetes met hypertensie of overgewicht? Een vraag die ook door artsen bediscussieerd wordt. Steekproefsgewijze obducties zouden meer houvast geven.

Alhoewel er veel is af te dingen op de repliek van ISS en er duidelijke aanwijzingen zijn om de betreffende doodsoorzaken anders te verifiëren en te waarderen, maakt France Soir er een rommeltje van door selectief context te negeren. Zoals Wikipedia het zegt: France Soir “fails to adhere to several basic journalistic standards”. Dat verdient billenkoek dus volstaan wij niet met “misleidend”. Bij herhaaldelijke, duidelijk tendentieuze misinformatie mag opzet worden verondersteld.

Wij ontraden uit principe het klakkeloos accepteren van als feiten gepresenteerde stellingen en zeker als France Soir dat doet.

Het oordeel van de onafhankelijke factcheckers is dan ook: “Gelogen”.

Oordeel Onafhankelijke Factcheckers